Kortyzol powszechnie znany jest jako hormon stresu, czyli naturalny hormon steroidowy. Jego główną funkcją jest zwiększenie stężenia glukozy w naszym organizmie co działa pobudzająco. Czy hormon stresu działa na nas tylko negatywnie, czy może ma jednak jakieś pozytywne aspekty? Przeczytaj poniżej!

Czym dokładnie jest kortyzol?

Kortyzol (hormon glikokortykosteroidowy, hormon stresu, hydrokortyzon) oddziałuje na stężenie glukozy we krwi, które w stresujących sytuacjach ulega zwiększeniu. Co więcej, ma on również silne działania przeciwzapalne.

Produkcja kortyzolu i jego wytwarzanie odbywa się przez warstwę pasmowatą kory nadnerczy. Są to niewielkie narządy, które znajdują się bezpośrednio nad nerkami człowieka. Największe stężenie kortyzolu we krwi jest rano, a najmniejsze o północy, dlatego też w przypadku badań kortyzolu powinno się je wykonać rano i na czczo. 

Jaką rolę w organizmie pełni kortyzol?

Większość ludzi kojarzy kortyzol z hormonem stresu i stresującymi sytuacjami, które silnie na nas oddziałują. Z tego powodu nie doceniają jego istotnej roli w organizmie. Kortyzol to jeden z najważniejszych hormonów, które odpowiadają za utrzymanie równowagi w naszym organizmie. Jeżeli jego stężenie we krwi jest prawidłowe to budzimy się i zasypiamy bez większych problemów. Jakie jeszcze pełni zadania?

• Kortyzol pomaga radzić nam sobie ze stresem,
• Uwalnia glukozę i kwasy tłuszczowe z wątroby,
• Reguluje siły tkanek łącznych,
• Wpływa na rozpad trójglicerydów,
• Uwalnia wapń z kości,
• Jest odpowiedzialny za reakcję immunologiczną organizmu,
• Ma silne działanie przeciwzapalne.

Objawy nieprawidłowego kortyzolu

Prawidłowe stężenie kortyzolu w godzinach porannych wynosi 166-507 nmol/l, a w godzinach wieczornych o połowę mniejsze. Do objawów podwyższonego kortyzolu zalicza się:

• depresję,
• zmiany nastroju,
• utratę kondycji fizycznej,
• ból pleców i mięśni,
• odkładanie tkanki tłuszczowej w okolicach tułowia i twarzy,
• bezsenność,
• obrzęki.

Podwyższony kortyzol może być objawem depresji, nowotworu płuc, anoreksji, guza nadnerczy a nawet guza przysadki.

Na wzrost kortyzolu wpływa m.in. ciąża, nadmierny stres, niezdrowy tryb życia czy dieta redukcyjna.

Jeżeli chodzi o obniżony poziom kortyzolu, to on objawia się m.in.:

• spadkiem wagi,
• niedoczynnością przysadki mózgowej,
• wrodzonym przerostem nadnerczy,
• niedoczynnością podwzgórza,
• utratą apetytu,
• obniżonym ciśnieniem krwi,
• problemami trawiennymi.

Kiedy zbadać poziom kortyzolu?

To lekarz zleca oznaczenie stężenia kortyzolu. Wskazaniem do takiego badania są charakterystyczne, wyżej wymienione objawy. Badanie można wykonać na kilka sposobów - poprzez pobranie surowicy z żyły łokciowej, z moczu lub śliny.

Jak obniżyć poziom kortyzolu?

Stresu nie da się uniknąć. Jesteśmy na niego narażeni na każdym kroku - w domu, szkole, pracy, na uczelni, a nawet w drodze z miejsca A do miejsca B. Co można jednak zrobić, aby obniżyć poziom kortyzolu?

Na pewno istotna jest nasza higiena snu. Nie chodzi tu tylko o przespane 8 godzin ale również warunki, w jakich śpimy. Przed snem dobrze jest przewietrzyć pokój i nie używać telefonu. Kolejnym punktem jest umiarkowana ilość aktywności fizycznej. Mogą być to spacery, jazda na rowerze a nawet joga. 

Jeżeli lubisz medytować albo zawsze chciałaś tego spróbować to śmiało! Techniki medytacyjne obniżają ciśnienie krwi i uspokajają oddech, wprowadzając Cię w głęboki i przyjemny relaks. Jesteś towarzyska? Spotykaj się ze swoimi najbliższymi osobami! Ich obecność pozytywnie wpłynie na Twoją pewność siebie, co przełoży się na radzenie sobie w trudnych sytuacjach.

Pamiętaj również o chwili dla siebie. Po ciężkim dniu urządź sobie domowe SPA. Zapal świeczki o swoim ulubionym zapachu, włącz muzykę, napełnij wannę wodą i wrzuć do niej kostkę do kąpieli WIMIN Rytuał relaksu. Takie SPA z pewnością sprawi, że zbędny stres zniknie i pozbędziesz się napięcia, a Ty sama się odprężysz i poprawisz swój nastrój!